در حال حاضر بسیاری از افراد از وجود سرطانی تحت عنوان سرطان دهان اطلاعی ندارند. هر چقدر تشخیص سرطان دهان در افراد زودتر انجام بگیرد احتمال درمان آن هم بیشتر می شود.در نتیجه از یاد نبرید در صورتی که قبل از آنکه سرطان دهان گسترش یابد، تشخیص داده شود، احتمال زنده ماندن سالمندان و افراد مبتلا به آن تا ۹۰درصد افزایش خواهد یافت.
با این حال متأسفانه در ۴۰سال اخیر میزان زنده ماندن سالمندان و دیگر مبتلایان به سرطان دهان پیشرفت خاصی نداشته است و علت اصلی این عدم موفقیت در تشخیص دیر هنگام نشانه های این سرطان است. بیش از دو سوم افراد مبتلا به سرطان دهان در مراحل آخر سرطان متوجه نشانه های این سرطان می شوند و سرطان دهان در آنها دیر تشخیص داده می شود.
تشخیص این سرطان دشوار می باشد، خصوصا اگر در گلو بروز کند. نکته مهم برای تشخیص زود هنگام این بیماری این است که :
نشانه اصلی سرطان دهان که باید همواره مراقب آن بود مشاهده لکه های قرمز و یا سفید رنگ و یا زخم هایی در دهان می باشد که برای مدتی بیش از سه هفته درمان نمی شوند. نشانه های دیگر سرطان دهان عبارتند از توده های غیر معمول در هر بخشی از سر و یا گردن.
در حال حاضر میزان شیوع سرطان دهان در حال افزایش می باشد و حداقل سن ابتلا به این سرطان در حال کاهش می باشد (با این حال هنوز هم بسیاری از مبتلایان به این سرطان بالای ۴۰سال سن دارند) از جمله اصلی ترین دلیل ابتلا به سرطان دهان مصرف دخانیات می باشد و سه نفر از هر چهار نفر مبتلا به این سرطان به علت مصرف دخانیات به این سرطان دچار می شوند.
تحقیقات ثابت کرده که سرطان دهان با ویروس پاپیلومای انسانی HPV – یک عفونت مقاربتی که از طریق رابطه جنسی قابل انتقال است و از طریق رابطه جنسی دهانی به دهان منتقل می شود هم در رابطه است.
رژیم غذایی نامناسب یکی دیگر از عوامل خطرآفرین سرطان دهان می باشد. تحقیقات ثابت کرده که مصرف به اندازه ماهی، سبزیجات، میوه ها و تخم مرغ می تواند خطر ابتلا به سرطان دهان را کمتر دهد.درسالهای قبل بیشتر مبتلایان به سرطان دهان را مردان تشکیل می دادند در حالی که امروزه با تغییر عادت سیگار کشیدن و مصرف الکل در زنان، میزان ابتلای زنان به این سرطان در حال افزایش می باشد. تا سی سال پیش مردان مبتلا به سرطان دهان ۵برابر زنان بودند اما امروزه این میزان به دو برابرافزایش یافته است.
بیشترین موارد تشخیص سرطان دهان به کمک معاینه چشمی توسط پزشک و پس از آن انجام آزمایش نمونه برداری از بافت بیوپسی انجام می باشد. آزمون های جدیدی نیز وجود دارند که به کمک مواد شیمیایی موجود در بزاق می توان سرطان را تشخیص داد که البته در مرحله توسعه و پیشرفت قرار دارد. این روش می تواند در آینده به تشخیص سرطان دهان کمک قابل توجهی کند.
پس از تشخیص، درمان سرطان دهان می تواند شامل ترکیبی از پرتو درمانی و شیمی درمانی باشد. در نتیجه امکان دارد عمل جراحی نیز ضرورت داشته باشد که این عمل می تواند باعث تغییر صدا و یا به طور کلی از دست دادن صدای فرد مبتلا به سرطان شود. به یاد داشته باشید که همواره پیشگیری از هر نوع بیماری بهتر از درمان آن است. شناخت عوامل خطر زا برای این سرطان و پیشگیری از آنها می تواند خطر ابتلا به این سرطان را در افراد کمتر کند.
فراموش نکنید که با مراجعه به طور منظم به دندانپزشک می توان سرطان دهان را به موقع تشخیص داد. تقریباً نیمی از سرطان های دهان توسط دندانپزشکان قابل تشخیص می باشد. خانواده ها و پرستار سالمند باید دقت کند تا سالمند مراجعه منظم به دندانپزشک را فراموش نکند و چنانچه هر گونه مشکلی در دهان او احساس کردند حتما به دندانپزشک اطلاع دهید.